Chùa là gì? Vai trò của chùa trong tín ngưỡng thờ Phật của người Việt

Chùa là gì? Từ khi chúng ta sinh ra đã có chùa và được nhiều người theo lễ bái mỗi năm. Để hiểu hơn về ý nghĩa của chùa trong đời sống tâm linh con người, mời bạn hãy cùng Hoa Dalat Travel tìm hiểu khái niệm chùa là gì? Vai trò của chùa trong tín ngưỡng thờ Phật của người Việt qua bài viết dưới đây nhé!

[toc]

Là một phần không thể thiếu của đời sống tâm linh Việt Nam. Chùa không chỉ giữ gìn và phát huy giá trị tâm linh mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn di sản và giáo lý của dân tộc. Vậy chùa là gì? Cùng chúng mình theo dõi bài viết dưới đây nhé!

Khái niệm chùa là gì	Chùa là cơ sở hoạt động và truyền bá Phật giáo, là nơi tập trung sinh hoạt, tu hành và thuyết giảng đạo Phật của các nhà sư, tăng, ni.
Chùa thờ ai	Chùa thường thờ phụng và tưởng nhớ các vị Phật và Bồ tát trong đạo Phật.
Người Việt thường thăm chùa vào những dịp nào?	Mọi người kể cả tín đồ hay người không theo đạo đều có thể đến thăm viếng, nghe giảng kinh hay thực hành các nghi lễ Phật giáo. Người Việt thường thăm chùa vào các dịp lễ tết, đặc biệt là Tết Nguyên Đán và các ngày lễ Phật giáo
Chùa có ảnh hưởng như thế nào đối với đời sống xã hội?	Chùa là nơi hướng con người đi tới cái thiện, nuôi dưỡng và đóng góp xây dựng lên nếp sống văn minh, hiền hòa, đức tính cao đẹp của con người. Đây còn là nơi đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, lễ bái, tu học, thờ phụng và sinh hoạt của mọi tầng lớp xã hội.

1. Chùa là gì?

Chùa được biết tới là công trình kiến trúc với mục đích tín ngưỡng. Chùa xây dựng phổ biến ở các quốc gia Đông Nam Á và Đông Á như Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam, những nơi thờ phật. Nhiều nơi chùa có đặc điểm giống với chùa Thấp Ấn Độ nơi cất giữ Xá lị và chôn cất các vị sư.

Chùa là nơi tập trung của các vị sư, tăng để sinh hoạt và tu hành, thuyết giảng đạo Phật cho con người. Ở những nơi này kể cả tín đồ hay không theo đạo có thể tới viếng thăm và nghe giảng kinh hoặc thực hành các nghi lễ tôn giáo. Chùa chiền trong hán việt có nghĩa là tự viện. Nơi an trí tượng phật và cư trú tu hành cho tăng ni. Ở một số nơi, chùa cũng là nơi cất giữ xá lị và chôn cất các vị đại sư.

2. Chùa thờ ai?

Chùa là nơi thờ cúng phật và các vị bồ tát, như quan thế âm, phật tổ như lai, và nhiều vị khác. Chùa là nơi giúp chúng ta tìm kiếm sự an lạc và hạnh phúc trong cuộc sống, bằng cách dâng lễ, cầu nguyện, và tu tập theo đạo phật. Khi đến chùa, chúng ta sẽ được nghe những lời dạy của phật, hướng chúng ta sống tốt, làm việc thiện, và tránh làm ác. Thế nên, chùa chính là nơi thờ phật và muốn con người tu tâm dưỡng tính.

3. Ý nghĩa của chùa

Chùa là nơi con người tôn thờ hướng lòng tri ân của mình tới các bậc tiền nhân, anh hùng, người có công lao dựng nước và giữ nước. Đặc biệt là những đấng sinh thành có công giáo dưỡng chúng ta. Chùa cũng là nơi dạy dỗ con người sống theo lời phật, làm điều lành, tránh điều dữ, và tu tâm luyện hạnh.

Khi đến chùa, chúng ta sẽ được ngắm nhìn những pho tượng phật và bồ tát, như quan thế âm, phật tổ như lai, và nhiều vị khác. Chùa cũng là nơi có kiến trúc đẹp mắt và nghệ thuật độc đáo, phản ánh nét văn hóa và truyền thống của dân tộc. Chùa cũng là nơi có kiến trúc độc đáo và đẹp mắt, phản ánh nét đẹp văn hóa và nghệ thuật của dân tộc.

Chùa không chỉ là nơi thờ cúng và cầu nguyện, mà còn là nơi góp phần xây dựng nền văn minh, hòa bình, và đạo đức của xã hội. Chùa là nơi đáp ứng nhu cầu tâm linh, lễ nghi, tu học, và sinh hoạt cộng đồng của mọi người. Có thể thấy chùa rất quan trọng trong đời sống con người, chúng ta phải có bổn phận duy trì và phát huy tinh thần phụng sự.

4. Giá trị văn hoá nghệ thuật của chùa

Chùa có vai trò lớn trong đời sống tâm linh và văn hoá người Việt. Chùa ngoài có giá trị văn hoá còn có ý nghĩa và công dụng lớn trong đời sống chúng ta. Cụ thể chùa là nơi con người tìm tới và thực hiện các nghi thức sau:

4.1. Chùa – Nơi giải tỏa, an ủi những khó khăn trong đời sống tinh thần

Cuộc sống đầy thăng trầm, thử thách, và khó khăn, khiến chúng ta thường xuyên gặp những nỗi buồn, phiền muộn, và thất vọng. Khi đó, chúng ta cần một nơi để tìm kiếm sự an bình và hạnh phúc trong tâm hồn. Và chùa chính là nơi đó. Khi đến chùa, chúng ta sẽ được cầu nguyện, nghe tiếng chuông và chiêm ngưỡng các hình ảnh đức phật, mong muốn được giải thoát khỏi những khổ đau bên trong. Chùa là nơi rất quan trọng đối với đời sống tinh thần của con người.

4.2.  Chùa –Nơi chữa trị những bệnh tật của tâm hồn

Trong đời sống của một con người, không ai là không có những bệnh tật của tâm hồn. Những tham dục, si mê, lo âu, giận dữ, phiền muộn,… đều là những căn bệnh của tâm hồn. Những bệnh tật này có ở mọi đối tượng, từ kẻ nghèo hèn đến người cao quý, vinh danh.

Khi tìm tới chùa, bạn sẽ được nghe pháp, học giáo lý, mở rộng trí tuệ, theo lời dạy của đức phật, giúp tâm hồn được thanh tịnh hơn. Từ đó, bạn sẽ giảm đi được những muộn phiền, lo âu và tham dục trong cuộc sống. Nên Đạo Phật là nơi khai mở trí tuệ con người.

Chùa mong muốn chúng ta ý thức được đời sống tâm linh và đời sống trí tuệ để nuôi dưỡng lên. Chùa là nơi chữa trị những bệnh tật của tâm hồn. Từ đó vượt qua được các căn bệnh đau khổ trên thế gian.

5. Cách phân biệt Chùa, Đình, Đền, Miếu, Nghè, Điện, Phủ, Am

Người Việt Nam có nhiều nơi thờ cúng khác nhau trong đời sống văn hóa tâm linh, như đình, đền, chùa, miếu, phủ, am,… Nhưng không phải ai cũng biết rõ ý nghĩa của những nơi thờ cúng đó. Có người đi chùa mà không hiểu được chùa là nơi thờ cúng gì, có người ở gần đình mà không biết được đình là gì và tại sao lại có đình. Dưới đây chúng tôi sẽ giúp bạn đọc hiểu được sự khác biệt giữa các nơi thờ cúng khác nhau, ý nghĩa của việc thờ cúng và những nhân vật được thờ cúng trong đó.

5.1.  Đình là gì?

Đình là nơi thờ cúng Thành hoàng của các làng, đồng thời là nơi tụ họp, hội nghị của dân làng. Đình được xem là trung tâm văn hóa của một cộng đồng dân cư và phản ánh nét đẹp của nền văn minh lúa nước Việt Nam.

Thành hoàng là người có công với dân, với nước, khai hoang, lập ấp hay thành lập một nghề (ông tổ của nghề). Các triều đại vua thường ban phong cho Thành hoàng, vì hầu hết Thành hoàng đều có công với nước. Dân làng, hay phường hội đi định cư nơi khác cũng xây đền, miếu thờ Thành hoàng quê hương của mình tại nơi ở mới.

5.2.  Đền là gì?

Đền là công trình kiến trúc được xây dựng để thờ cúng một vị Thánh hoặc những nhân vật lịch sử được coi như thần thánh. Ở Việt Nam, đền thường được xây dựng để tưởng nhớ công ơn của các anh hùng dân tộc hay công đức của một cá nhân với địa phương theo truyền thuyết dân gian.

Các đền nổi tiếng ở nước ta như Đền Hùng, đền Kiếp Bạc, đền Sóc, đền Trần… thờ các anh hùng dân tộc.

Đền Voi Phục, đền Bạch Mã, đền Kim Liên, đền Quán Thánh…thờ các vị thánh theo truyền thuyết dân gian.

5.3.  Miếu là gì?

Miếu là một loại di tích văn hóa trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có quy mô nhỏ hơn đền. Đối tượng được thờ ở miếu rất đa dạng, thể hiện ở tên gọi của miếu – tên gọi theo đối tượng được thờ thường mang tính biểu tượng.

Ví dụ: miếu Cô, miếu Cậu, miếu thờ thần núi gọi chung là miếu Sơn thần, miếu thờ thần nước gọi là miếu Hà Bá hoặc miếu Thủy thần. Miếu thờ thần đất gọi là miếu thổ thần hoặc thần Hậu thổ.

Miếu thường được xây trên gò cao, nơi sườn núi, bờ sông hoặc đầu làng, cuối làng, những nơi yên tĩnh để quỷ thần có thể an vị, không bị mọi sự ồn ào của đời sống dân sinh. Ở một số nơi, trong các ngày giỗ thần như ngày sinh, ngày hóa (nhân thần), ngày hiện hóa (thiên thần) làng mở tế lễ, mở hội, nghinh rước thần từ miếu về đình. Tế lễ xong, lại rước thần về miếu yên vị.

Miếu nhỏ còn được gọi là Miễu (cách gọi của người miền Nam).

5.4.  Nghè là gì?

Một hình thức của đền miếu, thờ thần thánh. Đây là kiến trúc thường có mối quan hệ chặt chẽ với một di tích trung tâm nào đó. Nghè có khi thờ thành hoàng làng ở làng nhỏ, được tách ra từ làng gốc như Nghè Hải Triều (Cẩm Giàng – Hải Dương).

Nghè cũng có thể là một ngôi đền nhỏ của một thần trong xã nhằm thích ứng với dân sở tại để tiện việc sinh hoạt tâm linh khi ngôi đền chính khó đáp ứng được nhu cầu thờ cúng thường nhật, như Nghè ở Trường Yên là một kiến trúc phụ của đền vua Đinh. Hiện ngôi nghè cổ nhất được tìm thấy từ thế kỷ XVII.

5.5.  Điện thờ là gì?

Điện thờ là một loại đền thờ lớn, dành cho các vị thần trong tín ngưỡng Tam tứ phủ. Điện thờ thường có quy mô nhỏ hơn Đền và Phủ, nhưng lớn hơn Miếu Thờ. Điện thờ có thể thờ Phật, thờ Mẫu, Công đồng Tam tứ phủ, Trần Triều và các vị thần khác có uy danh.

Điện thờ có thể do cộng đồng hay cá nhân xây dựng. Trên bàn thờ, có các vật phẩm thờ cúng như ngai, bài vị, khám, tượng thần, tam sơn, bát hương, cây nến, đài, lọ hoa, vàng mã, v.v…

5.6.  Phủ là gì?

Phủ là một loại đền thờ lớn, chuyên thờ Mẫu (tín ngưỡng riêng của người Việt Nam). Phủ thường là trung tâm tâm linh của một vùng rộng, có ảnh hưởng lớn đến tín đồ ở nhiều nơi, vượt ra ngoài phạm vi địa phương, thu hút tín đồ khắp nơi đến hành hương (tương tự như chốn Tổ của sơn môn đạo Phật). Một số nơi thờ tự (ở Thanh Hóa) gọi đền là phủ.

Ngôi phủ sớm nhất còn lại hiện biết là điện thờ các thần vũ nhân ở chùa Bút Tháp, có niên đại vào giữa thế kỷ XVII.  

5.7.  Am là gì?

Am là một loại kiến trúc nhỏ, thường dùng để thờ Phật. Am có nguồn gốc từ Trung Quốc, được mô tả như ngôi nhà nhỏ, lợp lá, dùng làm nơi ở của con cái chịu tang cha mẹ, về sau đổi kết cấu với mái tròn, lợp lá, làm nơi ở và nơi đọc sách của văn nhân.

Từ thời Đường, Am trở thành nơi tu hành và thờ Phật của ni cô trong vườn nhà. Ở Việt Nam, Am là nơi thờ Phật (như Chùa Thầy, Chùa Đậu…), cũng có khi am là ngôi miếu nhỏ thờ thần linh của xóm làng. Am cũng là nơi ở yên tĩnh để đọc sách làm thơ của văn nhân vào thế kỷ XV (thời Lê sơ). Miếu thờ thần linh ở các làng hoặc miếu cô hồn ở bãi tha ma cũng gọi là Am.  

Chùa chính là nét tín ngưỡng của văn hoá dân tộc Việt Nam. Các ngôi chùa luôn là nơi để con người tu tâm dưỡng tính, hướng tới những điều tốt đẹp nhất. Tóm lại, bài viết đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về khái niệm chùa là gì và vai trò của chùa trong tín ngưỡng thờ Phật của người Việt. Hy vọng bài viết sẽ là những kiến thức bổ ích đối với bạn. Cảm ơn bạn đã luôn theo dõi chúng tôi!

Những câu hỏi liên quan thường gặp về chủ đề chùa là gì

dulichdalat.pro Tháng Tư 22, 2024